Hoe de term Aromatherapie is ontstaan

De term Aromatherapie werd pas in de twintigste eeuw bedacht door de Fransman René-Maurice Gattefossé, die in 1937 zijn eerste boek uitbracht onder die naam. Al sinds zijn jonge jeugd werden hij en zijn vijf broers en zussen omringd door de geur van parfums. Vader Louis richtte in 1880 het Etablissement Gattefossé op en vertegenwoordigde bedrijven uit het buitenland die naast grondstoffen voor de parfumindustrie ook essentiële oliën, petroleumoliën en huishoudelijke producten maakten.

René-Maurice studeerde chemische technologie aan de Universiteit van Lyon en stapte daarna ook in het familiebedrijf van zijn vader. Hij deed graag onderzoek naar essences en parfums en ontwikkelde zich tot een bevlogen formulemaker. In 1906 publiceerde hij zijn eerste onderzoeksresultaat onder de titel 'le guide pratique et formulaire du parfumeur moderne' en dat maakte de weg vrij voor een grote verscheidenheid aan producten op zijn naam met een wetenschappelijke invloed er achter. Dat was goed voor het familiebedrijf en gaf veel roem.

Een jaar later kwam hij in contact met meerdere lavendelproducenten uit de Haute-Provence, die voor het bedrijf lavendel als grondstof leverden voor de essentiële olie als belangrijk bestanddeel van de parfumerie. Hij zag een kans om de arme en hardwerkende boeren daar te helpen en maakte van hen belangrijke lavendelproducenten. Ook verbeterde hij de technieken van de destillatie-installaties en ontstond er een goed georganiseerde keten van productie en pluk tot parfumeur. De hoeveelheden lavendeloogst en gedestilleerde essentiële oliën namen aanzienlijk toe en dat gaf de Franse lavendel eindelijk zijn erkenning.

René-Maurice leerde van de boeren dat de Lavendel verschillende geneeskrachtige eigenschappen bezat. Van zijn hand verschenen steeds meer waardevolle publicaties met wetenschappelijke onderbouwing over de waarde van essentiële olie Lavendel. Hij bleef zich als chemicus bezig houden met het karakteriseren van de essentiële oliën en de kwaliteitsverbetering.

Op 25 juli 1910 was hij weer in zijn laboratorium aan het werk en werd geconfronteerd met de risico's van zijn experimenten. Een rondbodemkolf explodeerde en vloog in brand, waardoor hij werd bespat met de kokende essentie uit deze kolf. Hij liep ernstige brandwonden op aan handen en hoofd en toentertijd bestond een brandwondenbehandeling uit het verbinden met olierijke tullegrasverbanden. Het herstel verliep zeer moeizaam en na verloop van tijd ontstond een nare geur door afgestorven weefsel. 

Ooit hadden de lavendeltelers hem verteld dat de etherische olie van lavendel brandwonden kon laten helen. Hij verwijderde het verband en smeerde de aangedane huid in met lavendelolie. Steeds herhaalde hij dat weer. Na twee dagen verminderden de koorts en infectie. Wonderwel herstelde de verbrande huid zich zonder littekens achter te laten. 

Na deze bijzondere ervaring ging hij verder met het onderzoeken van de gunstige chemische eigenschappen van lavendel essentiële olie en bestudeerde ook de effecten op het lichaam van verschillende andere oliën. Een lange reeks experimenten volgde in militaire ziekenhuizen en later in civiele ziekenhuizen met mooie resultaten die hij uitwerkte in vier boekjes. Dit resulteerde in de ontwikkeling van een breed scala antiseptische producten voor ziekenhuizen, kazernes en andere bedrijfstakken.

In 1938 bracht hij zijn tweede boek uit 'Essential antiseptics', waarin hij dieper in ging op de bactericide en microbicide eigenschappen van essences en de complexiteit van de protocollen beschreef.

Deze twee boeken van René-Maurice Gattefossé vormden de grondslag voor de klinische aromatherapie, waarin hij maar liefst 30 jaar lang onderzoek en studies had verwerkt.

Je snapt dat de originele uitgaven van de boeken uit die tijd nauwelijks meer te verkrijgen zijn. Dat zijn kleine juweeltjes qua geschiedenis. Het is misschien leuk om te vermelden dat de gerenommeerde aromatherapie-expert Robert B. Tisserand, de vertalende auteur is van de tweede druk Gattefosse's Aromatherapy.  Een aanrader voor je boekenverzameling over aromatherapie in al zijn facetten.